Bir yanda \u00f6znelcili\u011fe, bireyselcili\u011fe, reformculu\u011fa batm\u0131\u015f liberal tart\u0131\u015fmalar, de\u011ferlendirmeler, yorumlar \u00f6b\u00fcr yanda tek ba\u015f\u0131na hayat\u0131n\u0131 idame ettirmeye \u00e7al\u0131\u015fan, her olas\u0131 yolu denemekten ba\u015fka \u00e7are b\u0131rak\u0131lmayan i\u015f\u00e7iler, i\u015fsizler, gen\u00e7ler, emekliler\u2026 Bir yanda reel siyasi tart\u0131\u015fmalar, \u2018adalet\u2019, hak-hukuk m\u00fccadeleleri, olas\u0131 se\u00e7im haz\u0131rl\u0131klar\u0131 y\u00fcr\u00fctenler \u00f6b\u00fcr yanda hukuku televizyon programlar\u0131nda arayanlar, i\u015f i\u00e7in \u00e7almad\u0131k kap\u0131 b\u0131rakmayanlar, \u00e7areyi intiharda g\u00f6ren gen\u00e7ler, geleceksizlikle nihilizme s\u00fcr\u00fcklenen milyonlar. \u00c7eli\u015fkilere i\u00e7kin \u00e7eli\u015fkiler, t\u00fckenmeyen engeller, bitmeyecek gibi, kader gibi g\u00f6r\u00fcnen bir s\u00f6m\u00fcr\u00fc d\u00fczeni ve bu d\u00fczen i\u00e7inde k\u00fc\u00e7\u00fck de olsa bu d\u00fczenin \u00e7eli\u015fkilerini g\u00f6stermeye ve bu \u00e7eli\u015fkilerle m\u00fccadele etmeye \u00e7al\u0131\u015fanlar. Muhalif hareketlerin b\u00fcy\u00fck bir k\u0131sm\u0131 da \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde egemen ideolojilerin uzant\u0131lar\u0131 olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emememi\u015ftir. Peki bu ko\u015fullarda Marksistler ne yapmal\u0131?<\/p>\n\n\n\n
D\u00fcnyay\u0131 devrimci bir m\u00fcdahaleyle d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrme ve kapitalizmin yerine sosyalizmi ve kom\u00fcnizmi ge\u00e7irme \u00e7abas\u0131 son y\u00fczy\u0131lda ba\u015far\u0131s\u0131z addedildi, yenilgiyle an\u0131ld\u0131 ve bu \u00e7aba b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde bir kenara b\u0131rak\u0131ld\u0131. Sadece egemen ideolojiler de\u011fil alternatif ya\u015fam\u0131 savundu\u011funu iddia eden ideolojiler de bu hususta egemen ideolojiyle mutab\u0131k kald\u0131, bu a\u00e7\u0131dan fiili bir ittifak geli\u015fti. \u00d6rt\u00fck bir anla\u015fma yap\u0131lm\u0131\u015f\u00e7as\u0131na kom\u00fcnizmin mezar\u0131na toprak at\u0131ld\u0131. 20. yy.\u2019\u0131n Marksist teorilerinin \u00f6nemli bir k\u0131sm\u0131 da k\u00fcre\u011fi sallamaktan geri durmad\u0131. Bu iddian\u0131n esas kaynaklar\u0131ndan biri ku\u015fkusuz kapitalist \u00fcretim ili\u015fkilerinin yeniden \u00fcretilme s\u00fcreci ve bu s\u00fcre\u00e7le ko\u015fullu olarak geli\u015fen yeni egemen ideolojilerin yine bu s\u00fcrece yapt\u0131\u011f\u0131 somut katk\u0131lard\u0131r. Egemen ideolojilerin etraf\u0131nda d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcp dola\u015fmas\u0131na ra\u011fmen bunu reddeden ve yeni bir ya\u015fam\u0131n Marksist-Leninist bir devrimle de\u011fil de anar\u015fist, ekolojist, feminist, g\u00f6\u00e7menlere vb. dayanan, bireysel haklar ve adalet m\u00fccadelesi \u015fiar\u0131 alt\u0131nda geli\u015fen hareketlerce kurulabilece\u011fini iddia eden, bir t\u00fcr yerelcili\u011fi imdada \u00e7a\u011f\u0131ran bir\u00e7ok hareket ve ideoloji geli\u015fti. En nihayetinde bu hareketlerin kimisi liberalizmin biraz sa\u011f\u0131nda kimisi biraz solunda olmak \u00fczere sal\u0131n\u0131p durmaktalar. Oysa Marksist-Leninist devrimci hareketin \u00f6zg\u00fcn yanlar\u0131ndan biri, birey ile toplum, kad\u0131n ile erkek, insan ile do\u011fa aras\u0131ndaki \u00e7eli\u015fkinin s\u0131n\u0131f \u00e7eli\u015fkisinden ba\u011f\u0131ms\u0131z geli\u015fmedi\u011fini nesnel olarak ortaya koymas\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
\u00d6yleyse bir yandan ideolojik aray\u0131\u015flar s\u00fcrerken -ki bu aray\u0131\u015flar\u0131n bir\u00e7o\u011fu sorunun ekonomi-politik boyutunu g\u00f6rmeksizin \u201csaf\u201d bir ideolojik tahlile ve m\u00fccadeleye i\u015faret eder ve bu a\u00e7\u0131dan da s\u00f6ylem s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde gezinir- di\u011fer yandan ise toplumsal \u00e7eli\u015fkiler derinle\u015firken, safla\u015fman\u0131n \u00f6zneleri konusunda teredd\u00fcte d\u00fc\u015fen, yalpalayan, saflar\u0131 s\u0131n\u0131fsal d\u00fczlemle de\u011fil de ba\u015fka d\u00fczlemlerle a\u00e7\u0131klamaya \u00e7al\u0131\u015fan her hareket ve her teori kapitalist \u00fcretim ili\u015fkileri ve onun ideolojisi taraf\u0131ndan so\u011furulmaktan kurtulamaz, kurtulamam\u0131\u015ft\u0131r da. Bilhassa 60\u2019lardan bu yana s\u0131n\u0131f \u00e7eli\u015fkisi temelli bir bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 reddeden ve bunun d\u0131\u015f\u0131nda alternatif bir ya\u015fam i\u00e7in farkl\u0131 \u00f6zneler, farkl\u0131 \u00f6rg\u00fctlenme tarzlar\u0131 \u00f6neren, hareketini bu iddia \u00fczerine tesis eden hi\u00e7bir hareket yoktur ki egemen ideolojilere eklemlenmekten muaf olsun. Bu aray\u0131\u015flar devam etmekte, edecektir de. Marksist-Leninist \u00e7izginin d\u0131\u015f\u0131nda her yol denenmeye devam edecektir. Kom\u00fcnizm bir t\u00fcr hayal addedilip yeni bir toplumun kurucusu olabilecek ba\u015fka \u00f6zneler aray\u0131\u015f\u0131 s\u00fcrecektir. Bunlar\u0131 s\u00f6ylerken ku\u015fkusuz Marksist-Leninist bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n ve hareketin her \u015feyi a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi idealist\u00e7e bir yakla\u015f\u0131ma dayanm\u0131yoruz. Bu yakla\u015f\u0131m Marksist-Leninist bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n do\u011fas\u0131yla \u00e7eli\u015fiktir. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n tamamland\u0131\u011f\u0131 gibi ger\u00e7ek-d\u0131\u015f\u0131 bir iddiay\u0131 da anti-materyalist buluyoruz. Y\u00f6ntemi itibariyle Marksist-Leninist bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n geli\u015ftirilmesi, teorik ve pratik olarak g\u00fc\u00e7lendirilmesi ve g\u00fcncel olarak yeniden \u00fcretilmesi, ideolojik ayr\u0131mlar\u0131n netle\u015fmesi gerekti\u011fini s\u00f6yl\u00fcyoruz. Buradaki kritik noktalardan birisi mevcut ideolojilerin temelde hangi arg\u00fcmanlara ve bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na dayand\u0131\u011f\u0131 ve bu arg\u00fcmanlar\u0131n ve bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n ne \u00f6l\u00e7\u00fcde s\u0131n\u0131f \u00e7eli\u015fkisinin nesnel bir \u00e7\u00f6z\u00fcmlemesini i\u00e7erdi\u011fini ortaya koymakt\u0131r. Zira ideolojilerin \u00fcretildi\u011fi zeminler \u00e7ok boyutludur. Bilhassa son y\u00fczy\u0131lda \u201chakikat sonras\u0131\u201d, \u201ctarihin sonu\u201d gibi tezlere dayanan teoriler, bu teorilere dayanan felsefi sistemler tam da liberal bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n i\u00e7inden \u00fcretilmekte ve yay\u0131lmaktad\u0131r. Pratik hayatta da-bilhassa da gen\u00e7lerde mevcut toplumsal ili\u015fki tarz\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir toplumsal ili\u015fki tarz\u0131n\u0131n imk\u00e2ns\u0131zl\u0131\u011f\u0131 mahiyetinde- do\u011frudan kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 bulmaktad\u0131r. Zira \u201cgelmi\u015f ge\u00e7mi\u015f b\u00fct\u00fcn toplumlar\u0131n tarihinin s\u0131n\u0131f sava\u015f\u0131mlar\u0131 tarihi\u201d oldu\u011fu ve kom\u00fcnizmin nesnel dayana\u011f\u0131n\u0131n\u0131 da bu tarihsel \u00f6nc\u00fclden ald\u0131\u011f\u0131 hakikatinin \u00fczeri en \u00e7ok bu t\u00fcr s\u00f6ylemlerle \u00f6rt\u00fclmektedir. Hakikatin de\u011fil s\u00f6ylemin, toplumun de\u011fil bireyin, tarihin de\u011fil k\u00fclt\u00fcr\u00fcn \u00f6ne \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 bir postmodern s\u00f6ylem d\u00fc\u015f\u00fcnce d\u00fcnyas\u0131na h\u00fckmetmeye devam etmektedir.<\/p>\n\n\n\n
Liberal ya da reformist bir perspektifle y\u00fcr\u00fct\u00fclen m\u00fccadeleyle devrimci m\u00fccadeleler aras\u0131ndaki k\u00f6kl\u00fc ayr\u0131ma de\u011finirken birka\u00e7 hat\u0131rlatma yapal\u0131m. Bu a\u00e7\u0131dan \u00f6nemli sorunlardan biri devrimci m\u00fccadele ile reformlar\u0131n birlikte savunulup savunulamayaca\u011f\u0131d\u0131r. Lenin bu konuda nettir: \u201cReformlar, b\u00fct\u00fcn\u00fcn bir par\u00e7as\u0131 olarak ve devrimci m\u00fccadeleye tabi k\u0131l\u0131nd\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece\u201d\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 devrimci m\u00fccadeleyle \u00f6rt\u00fc\u015f\u00fcr. Sorunun k\u00f6kenlerini g\u00f6rmeksizin ve b\u00fct\u00fcnden ayr\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclm\u00fc\u015f reform saplant\u0131s\u0131 liberal \u00e7izgiye \u00f6zg\u00fcd\u00fcr. Unutmayal\u0131m ki Lenin\u2019in reformlar\u0131n desteklenmesi gerekti\u011fi iddias\u0131ndan hareketle devrimcilerin \u00f6ncelikle reformlar i\u00e7in m\u00fccadele etmesi gerekti\u011fi gibi sonu\u00e7 \u00e7\u0131karmak, burjuva demokrasisi ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi s\u00fcrece devrimci m\u00fccadeleyi ask\u0131ya almak ya da ger\u00e7ek-d\u0131\u015f\u0131 g\u00f6rmek, Leninist \u00f6rg\u00fctlenme stratejisinden hi\u00e7bir \u015fey anlamamak kadar onu \u00e7arp\u0131tmak anlam\u0131na gelir ki bu tutum kimi Marksist \u00e7evrelerde de reva\u00e7tad\u0131r. Hem Lenin\u2019in ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 d\u00f6nem itibariyle anla\u015f\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fi ger\u00e7e\u011fine hem de Lenin\u2019in reformlar\u0131 devrimci bir hareketin ilerlemesi, derinle\u015fmesi a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00f6z ard\u0131 edilemeyecek u\u011fraklar olarak g\u00f6rmesine ra\u011fmen reformlar ile devrimci m\u00fccadele aras\u0131nda bir t\u00fcr kronolojik s\u0131ra oldu\u011funu ileri s\u00fcrenlerin oport\u00fcnizme d\u00fc\u015fmesi i\u015ften bile de\u011fildir. Devrimcili\u011fi erteleyen, o ya da bu gerek\u00e7eyle d\u00f6nemin ve ko\u015fullar\u0131n devrimcili\u011fe uygun olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yleyen, defaatle devletin ve sermayenin g\u00fcc\u00fc kar\u015f\u0131s\u0131nda duracak bir g\u00fcce sahip olmadan hareket edilmeyece\u011fini telkin eden her kimse, hangi programsa, hangi \u00f6rg\u00fctse sinizmi, pasifizmi \u00fcretmekten ba\u015fka bir i\u015fe yaramayacakt\u0131r ve devrimin \u00f6n\u00fcnde engeldir, Lenin\u2019in dedi\u011fi gibi \u00fczerinden atlan\u0131p y\u00fcr\u00fcnmelidir. Zira kritik soru \u015fudur: Ortaya konulan fikir ya da eylem, varolan toplumsal ili\u015fkilerin yeniden \u00fcretimini ve s\u00fcreklili\u011fini mi sa\u011fl\u0131yor yoksa bunlar\u0131 te\u015fhir edip sekteye mi u\u011frat\u0131yor?<\/p>\n\n\n\n
\u00d6yleyse vakit, her nerede ve hangi ko\u015fulda olursa olsun \u00fcretim ili\u015fkilerindeki \u00e7eli\u015fkileri te\u015fhir etme, bu ili\u015fkilerin yeniden \u00fcretimini sekteye u\u011fratma ve ger\u00e7ek g\u00fcc\u00fcn kayna\u011f\u0131 olan proletaryan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fck m\u00fccadelesinin bayra\u011f\u0131n\u0131 daha da y\u00fckseltme vaktidir. K\u00f6le isyanlar\u0131ndan k\u00f6yl\u00fc isyanlar\u0131na, Paris Kom\u00fcn\u00fc\u2019nden Sovyet Devrimine, \u00c7in\u2019den Latin Amerika\u2019ya uzanan devrim\u00a0 \u015fiirini daha g\u00fc\u00e7l\u00fc ve t\u00fcm devrim deneyimlerinden yararlanarak daha sesli okuma vaktidir. Vakit, proletaryan\u0131n \u2018s\u0131n\u0131f i\u00e7g\u00fcd\u00fcs\u00fc\u2019n\u00fc devrimci bir iradeye d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrme ve g\u00fc\u00e7lendirme vaktidir. Vakit devrimcili\u011fin bir d\u00f6neme ya da duruma g\u00f6re de\u011fil, s\u0131n\u0131f \u00e7eli\u015fkilerine g\u00f6re g\u00fcncelli\u011fini korudu\u011funu bilfiil g\u00f6sterme vaktidir. \u015eayet i\u00e7tenlikle ve kendimizi geli\u015ftirmeye, ele\u015ftiriye a\u00e7\u0131k bir devrimcilikle y\u00fcr\u00fcyorsak yanl\u0131\u015f yapmaktan korkmam\u0131za hacet yok. Zira harekete ge\u00e7mek i\u00e7in her zaman do\u011fru anda do\u011fru durumu beklemek gibi bir tutum genel-ge\u00e7er bir kural gibi kabul edilemez, b\u00f6ylesi bir yakla\u015f\u0131m sadece konformizm \u00fcretir. S\u00f6m\u00fcr\u00fc, yoksulluk, bask\u0131 ko\u015fullar\u0131 i\u00e7inde her zaman yap\u0131lacak onlarca \u015fey vard\u0131r. Devrimci irade bu deneyimlerin i\u00e7inde geli\u015fir ve b\u00fcy\u00fcr. Proletaryan\u0131n devrimci g\u00fcc\u00fcn\u00fcn ne yapabilece\u011fi ise kestirilemezdir, yeter ki bu g\u00fcc\u00fc devrimcile\u015ftirecek ve devrimci bir g\u00fcc\u00fc biriktirecek bir hatt\u0131 g\u00fcnbeg\u00fcn, anbean \u00f6rmeye devam edelim.\u00a0 \u00d6yleyse vakit, onlar \u00f6yle olduklar\u0131n\u0131 kabul etsin ya da etmesinler, orta s\u0131n\u0131f\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131n, k\u00fc\u00e7\u00fck burjuva ideolojilerin, liberal Marksistlerin, d\u00fczene adapte olmu\u015f, \u00f6rt\u00fck ya da a\u00e7\u0131k liberal tutumlar\u0131n ve fikirlerin, devrimcilikten ba\u015fka her \u015feyi yapan sol \u00f6rg\u00fct\u00e7\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn ve sendikac\u0131l\u0131\u011f\u0131n, ataleti ve taklidi telkin eden gelenek\u00e7ili\u011fin, ili\u015fkilerin nedenselli\u011fini ve s\u0131n\u0131f m\u00fccadelesi tarihinin nesnel y\u00f6nlerini inkar edip bireycili\u011fi idealle\u015ftiren anar\u015fist e\u011filimlerin \u00fczerinden atlay\u0131p y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015fe devam etme, proletaryan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fck y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc g\u00fc\u00e7lendirme vaktidir. Vakit verili s\u0131n\u0131rlar\u0131 devrimci deneyimlerle zorlama, s\u0131n\u0131f m\u00fccadelesini ileri ta\u015f\u0131ma vaktidir. Her kim ki bu y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015fe omuz verir, bu y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f\u00fc b\u00fcy\u00fct\u00fcr, proletaryan\u0131n sahip oldu\u011fu g\u00fcc\u00fc a\u00e7\u0131\u011fa \u00e7\u0131karmas\u0131nda ve bu g\u00fcc\u00fc devrimci bir muhtevayla yeniden \u00fcretmesinde sorumluluk \u00fcstlenir devrimcili\u011fin erdemine de o sahip olabilir.<\/p>\n\n\n\n
*Bu yaz\u0131 Komite Dergisi\u2019nin Kas\u0131m 2020 tarihli 22. say\u0131s\u0131nda yay\u0131nlanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Bir yanda \u00f6znelcili\u011fe, bireyselcili\u011fe, reformculu\u011fa batm\u0131\u015f liberal tart\u0131\u015fmalar, de\u011ferlendirmeler, yorumlar \u00f6b\u00fcr yanda tek ba\u015f\u0131na hayat\u0131n\u0131 idame ettirmeye \u00e7al\u0131\u015fan, her olas\u0131 yolu denemekten ba\u015fka \u00e7are b\u0131rak\u0131lmayan i\u015f\u00e7iler, i\u015fsizler, gen\u00e7ler, emekliler\u2026 Bir yanda reel siyasi tart\u0131\u015fmalar, \u2018adalet\u2019, hak-hukuk m\u00fccadeleleri, olas\u0131 se\u00e7im haz\u0131rl\u0131klar\u0131 y\u00fcr\u00fctenler \u00f6b\u00fcr yanda hukuku televizyon programlar\u0131nda arayanlar, i\u015f i\u00e7in \u00e7almad\u0131k kap\u0131 b\u0131rakmayanlar, \u00e7areyi intiharda g\u00f6ren […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":2031,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[30,464,21,82],"tags":[46,90,382,246],"yoast_head":"\n